thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Huyền thoại

 

Bên bờ biển. An Tiêm ngồi trên gành đá. Nhìn khơi xa. Nhìn một cái gì đó ngoài khơi xa. Một màu xanh. Một màu sương. Xa khơi xanh và sương.

Chàng ngồi từ sớm. Biển bắt đầu loang nắng. Nắng hồng và xanh. Biển xanh và hồng. Nhưng vai chàng óng ánh nắng bồ quân.

Bờ biển đầy đá dựng, lô nhô đủ hình thù. An Tiêm im lìm như đá, có hình thù như đá, có trầm tư của đá.

Những người đánh cá ra đi và trở về thường nhìn thấy người đàn ông mắt buồn ấy nhìn ra khơi xa. Mắt chàng buồn. Không phải nỗi buồn thường tình. Nỗi buồn trong mắt chàng có màu biển. Màu xa khơi.

Thân ái chào chàng, rồi vừa đi các ngư phủ vừa thì thào với nhau:

Ông ấy cứ ngồi nhìn biển, làm gì không biết nữa.

Ông ấy nhìn ra khơi. Ông ấy tìm cái gì đó. Hoặc nhớ cái gì đó.

Biển là để bắt cá. Không phải để nhìn. Không bình thường đâu.

Như thể ông ấy đang chờ ai đó ngoài khơi về. Ngồi chờ lâu lắm rồi. Chờ từng ngày.

Không đâu. Ông ấy muốn ra khơi thì có.

Chẳng lẽ ông ấy muốn trở ra hoang đảo?

Sao gọi là hoang đảo. Đó là đảo Dưa hấu. Ông ấy đã biến hoang đảo thành đảo An Tiêm, đảo của những trái dưa mùa xuân.

Vua đã bãi bỏ lệnh lưu đày, cho gọi ông ấy về.

Vua cần ông ấy.

Tại sao lưu đày?

Ông ấy không cần vua.

Ai cần ông ấy? Bọn mình đâu cần ông ấy.

Nhảm! Anh chưa từng ăn dưa hấu à?

Dưa hấu là của chim trắng gieo xuống đất, không phải của An Tiêm.

Sao chim trắng không gieo xuống vườn nhà anh?

Tình cờ thôi mà.

Như tình cờ vợ anh đẻ con cho anh!

Nói lạ!

Tại sao An Tiêm lại chống vua?

Không chống vua. Chỉ sống theo ý mình.

Phải sống theo ý vua.

Như thế không phải là An Tiêm.

Là An Tiêm thì sao nào? Không là An Tiêm thì sao nào? Ngồi im lìm trên đá hằng ngày thì là gì?

Không ai là ai. Chúng ta chỉ là những con cá.

Còn những con cá?

Cũng thế thôi!

Không phải chúng ta bắt cá à?

Có ngày cá sẽ bắt chúng ta, biển sẽ bắt chúng ta. Mà đã từng như thế rồi nếu cá to, ta nhỏ.

An Tiêm nói cá cũng có ý cá, tôi nghe thế.

An Tiêm nói cái đó trước khi im lặng như bây giờ.

Cá có ý cá à? An Tiêm ở trong đầu các người thì có!

Nếu có thần linh, họ sẽ giống An Tiêm.

Không, An Tiêm là con người.

 

An Tiêm không nghe họ nói, không thấy họ đi. Anh đang tìm kiếm trong sương mù một hòn đảo xa khơi. Một hòn đảo chỉ hiện ra khi có sương mù mùa xuân. Cùng với sương mù ấy nó đến. Và nó sẽ cùng tan với mù sương ấy.

Nó không phải là đảo An Tiêm. Cái đảo mà anh đã chinh phục và biến nó thành trù phú, anh đã để lại cho người khác.

Trong khi đó, dường như bản thân anh lại trở thành một hoang đảo bốn bề lộng gió. Anh muốn một lúc nào đấy sẽ chinh phục hoang đảo ấy, một hoang đảo an tâm.

Anh là đảo. Gió thổi qua đảo. Trăng đi qua đảo. Sóng gió gào thét ngày đêm, bốn mùa. Nhưng an tâm là đảo.

Anh là đảo. Niềm vui xô vào đảo. Nỗi buồn ập vào đảo. Bóng tối và ánh sáng làm phép lạ, cho đảo hiện ra hoặc biến mất trong sương mù. Nhưng an tâm là đảo.

An Tiêm ngồi trên gành đá, bàn tay phải chống cằm, khuỷu tay chống đùi. Trầm tư mà không trầm tư. Chỉ nhìn. Khơi xa.

Đảo khi thì vô hình, khi thì đa sắc.

Có đảo hay không đảo, An Tiêm không biết.

Có thể đó là hòn đảo rỗng không. Không có gì trên đó, cho dẫu là cỏ cây, suối nước. Không có cả chim chóc. Không có những quả dưa mùa xuân.

Có thể đó là hòn đảo thần tiên. Đảo của niềm vui. Lãng uyển bồng hồ. Và không nơi nào đẹp đến thế.

Mình không biết gì về hòn đảo của sương mù mùa xuân này, chàng tự nhủ. Mình chỉ nhìn thấy nó. Nhưng có lần, khi chỉ cho một ngư phủ nhìn về hòn đảo mới hiện, ông ta lắc đầu và bảo rằng không nhìn thấy gì hết.

Nhưng về bản thân mình, ta cũng đâu biết rõ. Trước khi trở thành con nuôi của nhà vua, ta là ai?

 

An Tiêm trở về làng xưa. Gặp lại vợ con, người làng. Mọi người muốn anh kể chuyện lưu đày, kể chuyện đảo hoang. Anh im lặng.

Nhưng huyền thoại An Tiêm vẫn lan truyền. Và anh biết mình sẽ trở thành bất tử. Nếu anh chết trên hoang đảo thì sao nhỉ? Sẽ không có huyền thoại.

Chỉ vì những trái dưa mùa xuân.

Hằng ngày An Tiêm ra bờ biển, ngồi giữa huyền thoại về chính mình. Nhưng anh đã quên cái gọi là những quả dưa mùa xuân rồi. Xuân gì chứ, bây giờ mùa nào mà chẳng có dưa hấu?

Bây giờ anh chỉ chú tâm đến hòn đảo chỉ hiện ra cùng với sương mù mùa xuân. Trên hòn đảo lúc ẩn lúc hiện này, đã từng có ai đặt chân lên chưa? Nó là ảo hay thực.

Ngồi trên đá nhìn hòn đảo sương mù, anh thấy đảo khi thì mỉm cười thân thiết, khi thì gầm gào đe dọa, khi thì hằn cái bóng nhạo báng lên trời, khi thì làm bộ lạnh lùng lảng xa.

 

Đôi khi đứa con trai mười lăm tuổi của anh ra bãi tìm anh.

Cha sắp đi xa, phải không?

Thế thì con nghĩ sao?

Cho con theo!

Đi thế nào? Đến đâu? Tìm cái gì? Để làm gì? Tất cả những thứ đó ta còn chưa rõ, làm sao cho con đi theo?

Nói thế nhưng An Tiêm thừa biết rằng nếu có thể trả lời tất cả những câu hỏi đó thì cần gì phải ra đi, phải lên đường?

Đứa con trai tiếp tục nằn nì. Nó mơ ước phiêu lưu, mạo hiểm, viễn du, hải hành. Những đảo hoang. Những bờ bến lạ. Đời sống trong thôn làng này quá nhỏ bé, chật hẹp. Ghe thuyền nhỏ, đánh bắt gần bờ nó chán lắm rồi.

Đứa con trai luôn luôn nghe gió và mây gọi nó đi. Đi, đi đâu cũng được. Ra đi, thế thôi. Là lữ khách. Là khách du trần thế. Là đi. Đó là ý nghĩa.

Cha ơi, con là con trai An Tiêm mà.

Thì sao nào?

Thì con sẽ chinh phục đảo hoang. Sẽ tạo lập những vườn cây trái mới, sẽ thành huyền thoại bất tử như cha.

An Tiêm nắm chặt bờ vai hãy còn mềm mại của đứa con trai. Giọng anh vang lên vừa quyết liệt vừa run rẩy.

Huyền thoại à? Huyền thoại nào kia chứ?

Mọi người tôn thờ cha. Con sung sướng và kiêu hãnh biết bao.

Ta chỉ là người bình thường. Bình thường như Trương Chi. Thế mà ngay cả tài ca hát như anh, ta cũng không có. Ước chi ta biết hát. Để không phải lặng im như thế này, nhìn những ban mai và hoàng hôn trên biển. Để không phải tàn hơi lặng lẽ với già nua.

Không. Con yêu cha vì cha là cha mà. Cha là An Tiêm.

 

Và một sớm mai kia, đứa con mười lăm tuổi của An Tiêm biến mất. Không ai hiểu vì sao cậu lại mất tích. Chỉ một mình An Tiêm. Anh khóc mà không biết mình đang buồn hay vui.

Đứa con trai ấy sẽ tạo huyền thoại mới chăng?

An Tiêm lại ra bờ đá ngồi, nhìn xa khơi. Dõi theo bóng hình chàng thiếu niên kiêu hãnh, lên đường tìm kiếm đảo hoang và những bình minh mới.

 

 

 

---------------

 


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021