|
|
Đồi | Trái đất
|
|
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
JOSEPH BRODSKY
(1940-1996)
Đồi Họ thích ngồi với nhau
trên sườn đồi.
Từ đó họ nhìn thấy nhà thờ,
những vườn cây, nhà tù
và bể chứa nước bềnh bồng
cỏ. Trên mặt cát
họ ném dép đi
và cả hai ngồi xuống.
Đầu tựa vào giữa hai gối
họ nhìn trôi đi những đám mây.
Dưới kia, trước các rạp hát, những người què
xếp hàng chờ một chiếc xe tải.
Trên con dốc giữa gạch ngói
lấp loáng một hộp sắt tây
và phía trên nắp đậy đã dỡ
quay cuồng tiếng kêu một con quạ.
Ở trung tâm thành phố xe cộ
đổ xô về từ ba chiếc cầu
dẫn đến bãi tắm. Tàu điện chạy,
chuông nhà thờ rung.
Trên đồi lượn quanh sự im lặng
và gió, không một tiếng kêu
không một tiếng rít. Chỉ có
một con muỗi rối rít vo ve.
Họ vẫn ngồi bên nhau
trong đám cỏ nhàu nát,
vấy đầy những vết đen,
những chỗ thừa sau bữa ăn
mà những con bò mỗi ngày đến
liếm sau khi họ bỏ đi
họ không biết bởi không thấy được
điều ai nấy đều biết.
Tàn thuố, diêm, nĩa
nằm rải rác dưới cát,
một mảnh chai vỡ
ở xa như một bóng đen...
Vừa nghe tiếng rống đầu tiên
họ đi xuống phía những bụi cây
rồi quay lưng với nhau
vẫn không phá vỡ im lặng của mình.
Họ đi xuống theo đường xiên
mỗi người theo một dốc đồi.
Những bụi cây trước mặt họ khép lại
rồi mở ra dưới bước chân của họ,
đôi giày ống họ lướt đi trên cỏ
nước nhạt dần giữa đá.
Một người ra tới vệ đường
và người kia tới bờ hồ.
Đêm ấy là ngày hội
khắp thành phố tưng bừng.
Áo ngắn và áo dài
sáng lên giữa cây cối.
Mặt trời bấy giờ đã nhạt
và đuổi theo những đám mây.
Một làn hơi bốc lên từ đất
và chuông đổ liên hồi.
Họ đi xuống trong đêm
từ hai phía dốc đồi,
một người vấp ngã và rên xiết
người kia ngậm điếu thuốc trên môi.
Họ đi xuống theo hai phía dốc,
khoảng cách hai người lớn dần
và tiếng thét họ đồng thời
làm không khí run sợ.
Bất chợt những bụi cây dãn ra,
những bụi cây dãn ra đột ngột,
tựa như chúng rốt cuộc đã thức dậy
sau giấc ngủ vùi những dằn vặt.
Những bụi cây giãn ra và gào thét
tựa như đất hé vỡ ra
và trước mặt mỗi người sừng sững
hai kẻ sát nhân rìu hãy còn trong tay.
Một nhát rìu búa lên người thứ nhất
máu chảy ra đến tận cuối ngày.
Người thứ hai cảm thấy tim vỡ tan
và đã chết không nói lên một lời.
Những kẻ giết người, nhúng tay sâu vào máu,
kéo lê họ vào một lùm cây
và ném họ xuống một hồ nước
nơi đâ hai người lại ở bên nhau.
Những người đính hôn mù quáng trở về
chỗ của mình ở bàn tiệc
và những người chăn cừu run rẩy đem về
cho cuộc lễ vui tin giết người.
Mây từng đàn nặng nề
chiếu sáng như buổi bình minh chiều hôm.
Những con bò đói liếm
máu trên các cành cây thấp.
Tàu điện chạy đổ xuống đồi
và người anh em rể đuổi theo tàu thở dốc
qua các bụi rậm. Người vợ chưa cưới ủ rũ
ngồi một mình giữa hoa.
Một lão bà phủ khăn ô vuông
ngồi xoăn mãi cái bím tóc trước mặt mình
và cuộc lễ chè chéngiữa cỏ
lắng dần.
Những cành cây kêu răng rắc dưới chân họ,
họ đi lên như trong cơn mê sảng.
Những con bò rống trong các bụi cây
rồi đi xuống phía bờ hồ
giữa sức nóng câm lặng,
và đột nhiên trên mặt nước xanh
hằn sâu xuống một lỗ đen
như một cánh cửa mở vào đêm tối.
Ai sẽ rứt họ ra khỏi chốn ấy?
Ai sẽ cứu họ ra khỏi ao hồ?
Nưóc của sự chết tràn ra trên họ,
cái chết ở sâu trong bụng họ
cái chết từ bao giờ đã nằm trong từng chữ
cái chết ở trong thân cây vươn lên
cái chết ở trong máu đã được liếm
cái chết ở trong mỗi con bò.
Cái chết nằm trong sự đuổi bắt
hoài công những kẻ giết người bỏ trốn.
Dòng sữa sẽ tuôn tràn
thấm đỏ máu trên ngọn đồi.
Người ta sẽ chở nó đi trên một toa tàu đỏ
mang đầy những chiếc bình đỏ
qua những con đường đỏ
để nuôi sống những trẻ em đỏ.
Cái chết ở trong tiếng nói và cái nhìn.
Những cổ áo rỉ ra sự chết,
Thành thị đã trả cho họ món nợ của nó:
cái chết nặng nề đè trên người họ.
Phải giải thoát họ ra khỏi nước.
Làm sao thắng nổi nỗi buồn
nếu người ta giết người vào ngày cưới,
nếu sữa ngả sang màu đỏ máu?
Cái chết đó không phải là bộ xương
hái những mùa gặt ác mộng.
Cái chết đó chính là bụi cây
nơi chúng ta thảy đều chờ đợi.
Cái chết đó không phải là dây thắt màu đen
cũng chẳng phải nước mắt những đám tang,
cái chết đó là tiếng kêu của loài quạ,
cái chết đó là ngân hàng màu đỏ.
Cái chết đó là đám xô bồ những máy móc,
đó là nhà tù và đó là khu vườn,
cái chết đó là làn sóng những con người
và những chiếc cà vạt đeo lủng lẳng trên cổ,
cái chết đó là hàng cửa kính dày đặc chen lấn
dọc những tòa nhà của chúng ta, những nhà tắm, nhà thờ.
Cái chết đó là tất cả những gì theo sau chúng ta
bởi vì Họ là những người mù mãi mãi.
Cái chết đó là sức mạnh của chúng ta
nỗi cực lòng của chúng ta và mồ hôi của chúng ta.
Cái chết đó là tâm hồn chúng ta
những sợ thần kinh và xác thịt chúng ta.
Chúng ta sẽ không bao giờ còn bước lên
đồi nữa. Cửa nhà chúng ta sáng rực.
Chúng ta thấy Họ còn mù mờ
còn họ thì không thể nào nhìn thấy chúng ta.
Hoa hồng, phong lữ, huệ dạ hương,
mẫu đơn, đinh hương, hoa đuôi diều
trên ngôi mộ bằng kẽm của chúng,
hoa hồng, phong lữ, thủy tiên,
huệ tây, như những hình đắp nổi,
mùi hăng và hoang dã,
quế trúc, lan, cúc sao,
hoa hồng và những chùm cẩm chướng.
Hãy mang chúng ra phía bến bờ,
hãy phó mặc chúng cho bầu trời,
hãy ném chúng xuống sông
sông sẽ đưa chúng về rừng,
về những thác nước đen của chúng
về những ngôi nhà tối của chúng
về những ao hồ đã chết của chúng
về những ngọn đồi của miền Baltique.
Đồi tuổi trẻ chúng ta
đồi chúng ta theo đuổi trong bóng tối,
đồi chằng chịt những con đường
đồi hình cuộn những hầm hố
đồi nỗi đau và sự kiêu hãnh
đồi chân trời của mặt đất,
chúng ta càng lên tới đỉnh cao
đồi càng có vẻ xa hơn.
Đồi những đau đớn của chúng ta
đồi tình yêu của chúng ta
đồi tiếng thét và tiếng nức nở
bỏ trốn xa rồi lại trở về.
Ánh sáng, chỗ vô tận của nỗi đau,
nỗi cực lòng và nỗi sợ của chúng ta,
những giấc mơ và nỗi sầu của chúng ta,
thảm trải trong những bụi cây.
Đồi vinh quang vĩnh cửu.
Đồi luôn luôn mọc lên
ở cánh phải những nỗi băn khoăn của chúng ta.
Đồi phía trên chúng ta,
những chóp đỉnh ta thấy như
nằm giữa bóng tối không cùng.
Mãi mãi, hôm qua cũng như hôm nay,
chúng ta buớc đi trên sườn dốc.
Cái chết chính là vô tận những cánh đồng
và sự sống là mênh mông những ngọn đồi.
Trái đất Không bị nguyền rủa
cũng không là thủ phạm,
mang cánh đen,
trái đất, lấp lánh sương,
không là một sợi lông tơ,
không là một tấm nệm
cho những kẻ thua thiệt,
cho những kẻ bị kết án,
cho những kẻ bị đi đày,
cho những kẻ quỳ gối,
cho những kẻ chịu khuất phục.
Trái đất quay, quay
và hơn thế còn lo toan
những vấn đề nhỏ:
giảm số tử vong,
tăng lượng sinh sản,
nó vật lộn cho sự phân hạch
những nguyên tử của chính mình,
nó vật lộn để uốn thẳng lại
những người gù nằm trong mộ.
Trái đất học nhảy điệu polka
giữa những bức tường trong căn phòng tôi.
Sức mạnh toàn năng
nó dàn dựng trước mặt tôi
những cảnh trí xưa
cảnh khủng bố gào thét
trộn chung với những sự thật hiển nhiên
với những trạm đỗ xe điện
trên những quảng trường
và trước những nghĩa trang
vang dội tiếng la hét giận dữ:
– Niké muôn năm, muôn năm nữ thần có cánh,
muôn năm nữ thần bị chém đầu!
-----------------------------
Trích Tĩnh vật và những bài thơ khác, thơ Joseph Brodsky do Hoàng Ngọc Biên tuyển dịch, Nhà xuất bản Thuận Hóa - Huế, 1991. Hai bài thơ trên được dịch từ bản Pháp ngữ của Jean-Jacques Marie trong tập Collines et autres poèmes, Joseph Brodsky, Éditions du Seuil, 1966.
|
 |
Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ
Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021