thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Họ dựng tượng | Một mùa đông u ám chói chang ở Paris
 
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
 
LAWRENCE FERLINGHETTI
(1919~)
 
 
 

Họ dựng tượng

 
            Họ dựng tượng
                        Thánh Phanxicô
            trước mặt nhà thờ
                        Thánh Phanxicô
                        ở thành phố San Francisco
trong một hẻm nhỏ
                                    đổ ra Đại lộ
                                                nơi chim không hót
và mặt trời lên đúng giờ giấc
                                                            như mọi ngày
            và bắt đầu chiếu rọi
                        lên tượng Thánh Phanxicô
            nơi chim không hót
Và rất đông ông già bà lão người Ý
                        bu quanh
            trong con hẻm nhỏ
                        đổ ra Đại lộ
                        đưa mắt theo dõi đám công nhân quỷ quyệt
                        đang kéo bức tượng lên
bằng dây xích và cần cẩu
                                    và các thứ dụng cụ khác
Và rất đông phóng viên trẻ tuổi
                                    cổ áo cài khuy đâu đó
            đang ghi xuống những lời giảng giải
                                                của một vị linh mục trẻ
            dùng hết lý lẽ của mình
                                                            để biện minh cho tượng
                                                Và suốt thời gian đó
                                                            khi chẳng có chim nào cất tiếng ca
                                                                        khúc Thương khó của Thánh Phanxicô
Và trong khi những kẻ loanh quanh đứng nhìn
                                                            ngước mắt lên tượng Thánh Phanxicô
            vươn dài đôi cánh tay
                                    đón những con chim không hề hiện diện
thì một thiếu nữ cao lớn và mình trần cực kỳ tinh khiết
                                                                                    một trinh nữ
            tóc rũ rất dài và thẳng
                                                                        như những sợi rơm
            và chỉ khoác lên mình mỗi một tổ chim
                                                                                    rất nhỏ
                        tại một nơi rất mực hiện hữu
                                    cứ đi qua đi lại giữa đám đông
                                                                        suốt thời gian
                        và bước lên bước xuống các bực thềm
                                                trước Thánh Phanxicô
            đôi mắt mãi cúi thấp
                                                            miệng lẩm nhẩm một bài ca
 
 
 
Trái: Nhà thờ Thánh Phanxicô ở San Francisco. Phải: Trước mặt Nhà
thờ, trong một hẻm nhỏ, là tương Thánh Phanxicô – nơi “chim không
hót, và mặt trời mỗi ngày chiếu xuống đúng vào những giờ cố định”…
 
 
Một mùa đông u ám
chói chang ở Paris
 
            Ở Paris vào một mùa đông chói chang u ám
            lúc mặt trời đã ló dạng ở Provence
khi tôi bắt gặp những bài thơ
                                    của René Char
                        tôi lại nhìn thấy Vaucluse[*] lần nữa
                                    giữa một mùa hè đầy dẫy dế mèn
            các suối nước[*] tràn ngập những cánh hoa
                        và sông chảy xuôi
                        qua mọi miền nắng cháy
                                    của thế giới hạnh nhân
                                    và những cánh đồng tràn đầy im lặng
                                                cho dù tiếng dế vẫn nỉ non
                                                            với đôi chân của chúng
            Và trong giấc mơ nở rộ của anh làm thơ tôi không nhìn thấy
Nữ thần mình người đuôi cá nào trên sông Rhône
            cũng chẳng thấy thiên thần nào cập bến Marseille
mà chỉ thấy những cặp trai gái mình để trần bước vào sông nước buồn
            trong tận cùng ham muốn tình dục của mùa xuân
            bên trong một thứ phép đại số trữ tình
                        mà đến nay tôi vẫn tìm cách giải mã
 
 
_________________________

[*]Một vùng có nhiều suối nước phía đông nam nước Pháp. Địa danh Vaucluse được đặt theo tên suối nước nổi tiếng Fontaine-de-Vaucluse.

 
 
 
--------------------------
“Họ dựng tượng” dịch từ nguyên tác “They were putting up the statue” trong Lawrence Ferlinghetti, A Coney Island of the Mind (New York: New Directions, 1958). “Một mùa đông u ám chói chang ở Paris” dịch từ nguyên tác “In Paris in A Loud Dark Winter” trong Lawrence Ferlinghetti, Pictures of the Gone World, Pocket Poets Series (San Francisco: City Lights Books, 1955).
 
 
------------
Đã đăng:
 
Người ở trong tù là một người không ở đâu cả / và người ở trong tù là một người không là gì cả / và tên hắn là Nada / Hắn không gì khác hơn một con số / và con số của hắn là số không / và hắn là một chuỗi những số không / trong một vũ trụ khắc nghiệt / trong một thế giới khắc nghiệt / nơi hắn vẫn còn làm chủ linh hồn mình / nếu như hắn sở hữu một linh hồn / Và hắn vẫn còn sở hữu thân xác mình / Nhưng Nhà nước đã đăng bạ nó... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Xin chào  (thơ) 
Mọi loài thú ăn thịt và bắn vào đồng loại của chính mình... / Và mọi con người thô bỉ mang giày ống đem theo chó và súng cưa nòng / Và mọi Viên chức An ninh với lũ chó được huấn luyện tìm và diệt / Và mọi võ sĩ đai đen của một trường karate cảnh sát dạy người ta chết không biết đau / Và mọi tên mật vụ mặc thường phục hay bọn thám tử tư và lính kín với bao súng đeo vai đầy chết chóc / Và mọi thứ đày tớ nhân dân bắn vào nhân dân... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Không lâu lắm  (thơ) 
... một người có cái đầu là một tấm gương soi / trông chẳng có gì bất bình thường lắm / trừ mỗi chuyện / là đôi tai thật vểnh ra / và anh ta mang một tấm biển / người ta đọc thế này / MỘT BÀI THƠ LÀ MỘT TẤM GƯƠNG SOI ĐI XUỐNG MỘT CON ĐƯỜNG / LẠ LÙNG... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Chàng đang chết cái chết mọi người chết / Chàng đang chết cái chết của nhà thơ / Chàng cầm trên tay một cái điện thoại / và chàng gọi mọi người / từ giường mình / ở Lower Manhattan / Khắp thế giới giữa giờ khuya điện thoại kêu vang / “Allen đây” tiếng nói cất lên... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Tôi vừa kêu một món cá ở quầy thì / ba con người ba bứa / rất bảnh bao bước vào / Tôi không biết làm sao hay tại sao tôi / nghĩ bọn này phải là / ba bứa trừ chỗ là / chúng trông rất bảnh... | Ba ông đầu hói ngồi bàn bên cạnh / nói tiếng Anh giọng trọ trẹ vốn không / phải là tiếng mẹ đẻ của người nào cả... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Thế giới là một nơi đẹp / để ta ra đời / nếu ta không màng hạnh phúc / không phải lúc nào cũng / có rất nhiều cái vui / nếu ta không ngại một chút địa ngục / khi này khi khác / ngay cái lúc mọi thứ đều tốt đẹp / bởi lẽ ngay ở thiên đường / cũng không phải bất cứ lúc nào / người ta cũng hát... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Tôi đang ở trong một bức tranh Camille Pissaro / Quảng trường Théâtre Français / Paris trong Mưa 1898 / có điều bấy giờ không phải năm 1898 / Bấy giờ là năm 1948 / đại để là các con số tung hứng / và không có những chiếc xe ngựa... | Trong một giấc mơ ấn tượng đến muộn tôi thấy mình đang ngồi trên một chiếc xe tham quan lòng vòng với một nhóm phụ nữ Pháp áo quần mùa hè và nón hoa rộng vành... [Bản dịch Hoàng Ngọc Biên]
 
Thơ là gì?  (tiểu luận / nhận định) 
Chẳng nghi ngờ gì nữa, có bao nhiêu bài thơ thì có bấy nhiêu định nghĩa. Có lẽ còn nhiều hơn, bởi có nhiều giáo sư thi ca và phê bình gia thi ca hơn là thi sĩ. Có lẽ trong thế kỷ mới ta lại cần thêm một số định nghĩa mới... [Bản dịch của Hoàng Ngọc-Tuấn] (...)
 
Bài thơ "Amant des gares" của Lawrence Ferlinghetti (1919~) — một nghệ sĩ đa năng và giữ vai trò quan trọng trong sinh hoạt văn học nghệ thuật hậu hiện đại Hoa Kỳ. Bản dịch Việt ngữ của nhà thơ Hoàng Ngọc Biên.
 
Hai bài thơ "Underwear" và "Horses at Dawn" của Lawrence Ferlinghetti (1919~) — một nghệ sĩ đa năng và giữ vai trò quan trọng trong sinh hoạt văn học nghệ thuật hậu hiện đại Hoa Kỳ. Bản dịch Việt ngữ của nhà thơ Hoàng Ngọc Biên.
 
Bài thơ "[In Goya’s Greatest Scenes We Seem to See...]" của Lawrence Ferlinghetti (1919~) — một nghệ sĩ đa năng và giữ vai trò quan trọng trong sinh hoạt văn học nghệ thuật hậu hiện đại Hoa Kỳ. Bản dịch Việt ngữ của nhà thơ Hoàng Ngọc Biên.
 
Bài thơ "Reading Apollinaire by the Rogue River" của Lawrence Ferlinghetti (1919~) — một nghệ sĩ đa năng và giữ vai trò quan trọng trong sinh hoạt văn học nghệ thuật hậu hiện đại Hoa Kỳ. Bản dịch Việt ngữ của nhà thơ Hoàng Ngọc Biên.
 
Ba bài thơ  (thơ) 
Ba bài thơ "[In Golden Gate Park that day]", "All Too Clear", và "Monet’s Lilies Shuddering" của Lawrence Ferlinghetti (1919~) — một nghệ sĩ đa năng và giữ vai trò quan trọng trong sinh hoạt văn học nghệ thuật hậu hiện đại Hoa Kỳ — lần đầu tiên được giới thiệu đến độc giả Tiền Vệ qua bản dịch của các nhà thơ Hoàng Ngọc Biên, Nguyễn Đăng Thường, và Hoàng Ngọc-Tuấn.
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021