thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Tưởng niệm
Bản dịch Diễm Châu
 
 
FRIEDRICH HÖLDERLIN
(30.3.1770-7.6.1843)
 
 
TƯỞNG NIỆM
(ANDENKEN)
 
Gió đông-bắc thổi,
Ngọn gió yêu quý nhất trong những ngọn gió
Đối với tôi, là vì nó hứa hẹn với những người thủy thủ
Sự say mê hào hứng và hành trình êm thắm.
Nhưng lúc này gió ơi, hãy lướt đi và chào mừng
Dòng Garonne xinh đẹp,
Cùng những khu vườn của Bourdeaux*
Ở nơi xa ấy, trên mạn bờ rõ nét
Chạy dài kè bến và trút sâu con suối
Xuống lòng sông, thế nhưng ở bên trên
Vẫn nhìn tới chốn xa một đôi cây sồi
Ngạo nghễ và đám bạch dương ánh bạc.
 
Những điều ấy tôi còn nhớ rõ và còn nhớ
Khu rừng cây du nghiêng nghiêng
Những chỏm cao rộng lớn ra sao trên cái máy xay,
Thế nhưng trong khoảng sân có một cây vả mọc.
Những ngày hội lễ
Chính đó là nơi những người phụ nữ có nước da nâu
Dẫm lên nền đất mượt mà như lụa,
Vào mùa tháng Ba,
Khi đêm và ngày dài ngang nhau,
Và trên những bến cảng chậm rãi,
Trĩu những giấc mơ vàng ánh,
Những làn gió nhẹ hôn mê lướt qua.
 
Nhưng hãy đưa cho tôi chén ấy,
Đầy ánh sáng mờ tối,
Chén rượu thơm thơm
Khiến tôi có thể nghỉ ngơi; êm dịu biết bao lúc ấy
Giác hôn miên giữa vùng bóng tối.
Nào có hay gì
Bỏ mất hồn mình với những suy tưởng
Buồn chán. Nhưng lại thật hay
Được đàm đạo và nói với nhau
Ý nghĩ của con tim, được nghe nói thật lâu
Tới những ngày tình ái,
Và tới những điều lớn lao đang xẩy đến.
 
Nhưng đâu rồi bằng hữu? Bellarmin
Cùng với người bạn đường? Nhiều người
Thật ngại ngùng khi phải tìm tới ngọn nguồn;
Phong nhiêu quả thật bắt đầu
Nơi biển. Họ,
Tựa những người hoạ sĩ, thu thập
Những vẻ đẹp của trái đất và chẳng hề khinh khi
Cuộc chiến của những cánh buồm, cũng như
Sống đơn độc, lâu tới cả năm, dưới
Cây cột buồm trơ trụi, nơi chẳng có những ngày hội lễ của thành phố
Ánh ngời xuyên qua đêm tối,
Cũng chẳng có những hoà âm của đàn lya và những vũ điệu bản xứ.
 
Mà giờ đây nơi những thổ dân da đỏ
Mọi người đã tìm tới,
Ở nơi xa ấy, trên mũi đất đầy gió
Trên những triền núi trồng nho, ở đó
Nơi dòng Dordogne đổ xuống,
Và hòa lẫn với dòng Garonne lộng lẫy
Rộng lớn như biển
Dòng sông lớn băng đi. Nhưng biển cả
Đón nhận nó và trả lại cho kỷ niệm,
Và tình yêu nữa vẫn chăm chỉ gắn liền đôi mắt,
Thế nhưng những gì còn lại, là công trình của các nhà thơ.
 
 
----------------
* Bourdeaux: tên xưa của Bordeaux. (ND.)
 
--------------------------
JOHANN CHRISTIAN FRIEDRICH HÖLDERLIN, nhà thơ Đức, sinh tại Lauffen-Neckar ngày 30.3.1770; mất tại Tubingen ngày 7.6.1843. «Tưởng niệm» (Anderken) là bài thơ sau chót được xuất bản trong lúc nhà thơ còn sống (1808). Đây là bài duy nhất của Hölderlin mà tôi đã dịch theo yêu cầu, dựa trên nguyên tác, có tham chiếu hai bản Pháp văn: một của Gustave Roud và một của Jean-Pierre Lefèbvre. Các dữ kiện về ngày tháng năm sinh và mất của Friedrich Hölderlin dựa theo cuốn Anthologie bilingue de la poésie allemande do Jean-Pierre Lefèbvre biên soạn và phiên dịch cùng với những người khác (Bibliothèque de la Pléiade - Gallimard, Paris, 1993). Bản dịch tiếng Việt đã in lần đầu trong tập Belle Garonne et les jardins do Jean-Pierre Lefèbvre biên soạn (William Blake & Co Editeur, BP4, 33037 Bordeaux Cedex). Cuốn sách này, ngoài lời tựa của người biên tập, chỉ có một bài «Andenken» của Hölderlin trong nhiều thứ tiếng khác nhau trên toàn thế giới. Tại Tubingen ngày nay, nơi ông Zimmer đã cho Hölderlin tá túc những ngày «điên» cuối đời đã trở thành một bảo tàng viện nho nhỏ: Tháp Hölderlin; trong căn buồng nhỏ bé của Hölderlin trông ra dòng Neckar, ngày nào cũng có một bình bông hồng vàng đặt ngay dưới sàn cho người thi sĩ... (DC.)

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021