thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Năm hành âm trong LE MARTEAU SANS MAÎTRE của Boulez

Hành âm 1 & 2:

avant ‘l’artisanat furieux’
& commentaire I de ‘bourreaux de solitude’
 
Lục huyền khởi động dữ dội vỡ rè quãng bảy chìm lấp dưới nét sáo vút cao nhào lộn ngược đầu tốc độ dựng tóc 208 nốt trắng dồn vào mỗi phút. Đột ngột tắt ngúm. Sóng đôi vibraphone viola nhảy vào phủ ngập khoang im lặng. Nhảy ra. Tắt nghẹn bất chợt. Lại sáo trồi lên vùng vẫy trên cổ họng khan dòng tiểu hồ mờ đục. 3/4, 2/4, 6/8, 3/8, 3/4, 6/8, 5/8 ảo loạn tiết tấu. Cường lực khẩn trương ở hai đầu tung độ. Âm sắc chạm cứa đổ gãy. Giai điệu cắt nét hoành độ từng cơn nhảy quãng. Chậm lại hốt nhiên rồi đẩy nhanh từng cụm màu phân cực. Hốt nhiên chậm lại. Hốt nhiên đẩy nhanh. Subito. Từng tảng âm đâm chồi ảo giác. Xô ra nhịp gõ mộc cầm. Viola nghẹt thở. Trống. Tang trống. Loạng choạng rạc rời mezzopiano mezzoforte khập khiễng. Lục huyền đâu rồi. Mộc cầm. Tang trống. Sáo rả rúc cựa quậy. Nhào lộn. Lại nhào lộn. Đứt hơi. Đôi bongo vỗ đập khan khan tiếng da khô nhiệt đới. Vỗ đập. Vỗ đập fortissimo rồi bàng hoàng lặng điếng. Lại sáo phóng về nhào lộn đứt hơi. Bốn dòng âm ngầu đục xô lấn kiếm tìm. Tìm gì nữa. Lục huyền đã mất.

Hành âm 3:

‘l’artisanat furieux’
 
Sáo lượn về đổ ùa rào rạt. Ngập ngừng. Lại vút cong lên chói chang nóc giọng. Modéré sans rigeur. Ray rứt phi cung. Quãng chín quãng bảy khắc nhấn nét nghi hoặc. Ngã bên ngoài nhịp độ thời gian. Hớp hơi thở vội. Rả rúc. Người nữ giọng trầm hất chữ thơ René Char vào nốt sáo đuối khan / La rou-lot-te rou-ge au bord ... / Sáo gù rúc điệu lưỡi flatterzunge đẩy vào những quãng ba do dự. Đổ xuống lốm đốm / ... du clou ... / Rớt mong manh quãng bảy / ... et ... / Lốm đốm. Vẩy lốm đốm âm vực nghi hoặc. Ngừng thở. Lốm đốm nét sáo khắc nhấn / ... ca-da-vre dans ... / Vút cong / ... le pa-nier ... / Sáo tắt nghẹn. Giọng nữ trầm hơi thở chia hai. Chia ba. Chia từng hớp nguyên âm lóng lánh. Lại sáo rả rúc khắc nhấn / ... et che-vaux de la-bours dans le fer à che-val …/ Sáo trổ nét lan man / Je rê-ve la tê-te … / Những khả thể âm thanh dường đã hết / ... sur la poin-te de mon cou-teau le Pé-rou / Sáo đã buông. Thở âm u.

Hành âm 4 & 5:

commentaire II de ‘bourreaux de solitude’
& ‘bel édifice et les pressentiments’, version première
 
Bất định âm cymbalette đổ xoảng màu trơ lạnh. Lại lục huyền trở về hốt nhiên hoà nhịp quãng ba. Sans sourdine. Hộp gỗ nâu đổ từng chùm hoa kỳ dị. Mã vĩ dựng lên 46 trường canh ngón tay cào cấu mãi chùm bốn chùm ba chùm hai rượt đuổi một giọng người. Rập ràng bộ gõ chẻ dọc từng cụm thời gian. Chẻ ngang từng cụm không gian màu âm thác ngạc. Chẻ nhanh. Chẻ nhanh. Bặt tiếng. Lại lục huyền rón rén ngắt từng chùm song thanh nhoà nhạt. Giọng người đâu. Klangfarbenmelodie nháo nhác năm dòng dồn nhanh đổ sụp vào im lặng. Mắt ngỗng. Từng giọt mắt ngỗng rớt lên trang nhạc. Hoang mang. Giọng người đâu. Bộ gõ đành bỏ cuộc. Dịu lại. Dịu hẳn lại. Chỉ còn lục huyền nhặt nhạnh những âm đơn. Mã vĩ đẩy từng hơi. Sáo nhả từng hơi. Giọng người đâu. Chờ đợi / J'é-cou-te mar-cher dans mes jam-bes la mer … / Thảng thốt rơi / ... morte / Váng vất khối âm vụn. Thở sâu / ... va-gues par-des-sus tê-te / Rơi thảng thốt nghẹn ngất. Váng vất từng lọn âm nén chặt thoắt bung nở. Thoắt nén chặt. Nén chặt hơn. Nghẹn ngất. Lại bung nở thoáng rộng rung dài cung mã vĩ / En-fant la je-tée-pro-me-na-de sau-vage / Lại thảng thốt nghẹn ngất. Lại nén chặt. Nén chặt hơn. Từng khối âm vắt ngực. Từng khối. Từng khối. Nở bung. Nén chặt / Homme / Nén chặt nữa / l'il-lu-sion I-mi-tée … / Lại bung nở váng vất từng lọn âm kéo giãn thời gian rồi dồn nhanh co giật từng cơn. Từng cơn. Dồn nhanh. Nghẹn ngất / Des yeux purs … / Thở ra / ... dans le bois … / Rất nhẹ. Rã rời những giọt cuối thiếp vào cơn tĩnh tịch / ... cher-chent en pleu-rant … / Buông rớt. Không còn thanh. Không còn nhạc. Đã thôi lục huyền. Thôi sáo nhả hơi. Thôi cung mã vĩ. Thôi / ... la tê-te ... / Giọng nữ trầm hất chữ cuối René Char / ... ha-bi-table … / Tắt hơi. Chỉ còn lại nghỉ ngơi. Nghỉ ngơi lâu lắm.
 
Sydney, cuối tháng 11/1997

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021