|
Diễn từ của nhà thơ Trương Đình Phượng (Giải Thưởng Văn Chương Tự Do 2017)
|
|
Nhà thơ Trương Đình Phượng với tập thơ NGÀY TOẠ THIỀN CỦA GIÓ
Giải Thưởng Văn Chương Tự Do 2017 - Hạng Danh Dự
[Bấm vào hình trên đây để xem video]
DIỄN TỪ [Bản chép lại lời phát biểu của nhà thơ Trương Đình Phượng qua màn ảnh video
trong Lễ Trao Giải tại Sydney, tối thứ Sáu, ngày 08 tháng 12 năm 2017]
Kính thưa ban tổ chức Giải Thưởng Văn Chương Tự Do 2017, và kính thưa toàn thể quý vị. Văn chương là tiếng nói của tâm hồn nhà văn nhà thơ trước những vấn đề cuộc sống. Thông qua những tác phẩm của mình người viết phản ánh những cảm thông chia sẻ đối với một hay nhiều cá nhân, rộng hơn nữa là phản ánh những sự kiện của toàn xã hội. Đứng trước một số phận bất hạnh văn chương là tiếng nói đòi quyền sống đúng nghĩa cho số phận bất hạnh ấy. Trong một xã hội còn nhiều rối ren bất công thì văn chương chính là chiếc dao, mổ xẻ những khối ung nhọt để mọi người nhìn thấy những mặt trái của xã hội ấy. Văn chương cũng chính là vũ khí mạnh nhất trong việc thức tỉnh giai cấp bị trị, kêu gọi họ đứng dậy đấu tranh chống lại sự áp bức bóc lột của giai cấp thống trị biến tướng. Văn học thế giới trải qua hàng ngàn năm tồn tại và phát triển đã sản sinh ra các thể loại như siêu thực, viễn tưởng… trong số đó thể loại hiện thực là thể loại đã để lại những tác phẩm có giá trị lâu bền. Ở Việt nam thể loại văn chương hiện thực phê phán nghĩa là những tác phẩm lên án xã hội bóp nghẹt quyền sống, quyền tự do của con người, phát triển mạnh mẽ vào những năm đầu của thế kỷ hai mươi và bị báo tử ở miền Bắc sau cách mạng tháng Tám năm 1945. Từ đó, ở Việt Nam các nhà văn nhà thơ bị bó buộc theo định hướng xã hội chủ nghĩa, người viết không dám nói lên chính kiến của mình trước những vấn đề nhức nhối của thời đại. Nếu có một cá nhân nào đó viết nên những tác phẩm đi ngược lại “tiêu chí chung” ngay lập tức bị kìm hãm hoặc thậm chí bỏ tù. Nghĩa là văn chương ở Việt Nam đã hoàn toàn mất đi tiếng nói của tự do. Nhìn lại phong trào Nhân Văn Giai Phẩm (1955 đến 1958) chúng ta không khỏi ngậm ngùi cho một thế hệ những nhà văn nhà thơ có tài năng bị vùi dập, tù đày, chỉ vì muốn đòi quyền tự do sáng tác Hiện nay các tạp chí chính thống ở Việt Nam hầu như không dám đăng bất cứ tác phẩm văn học nào đi ngược lại với định hướng của nhà cầm quyền. Trong hoàn cảnh tăm tối tù hãm ấy, sự ra đời của các trang mạng văn học nghệ thuật ở hải ngoại chính là môi trường tuyệt vời để các nhà văn, nhà thơ trong nước (Việt Nam) có cơ hội đăng tải phổ biến các tác phẩm lề trái của mình. Trong số các trang mạng văn chương thì Tiền Vệ là một trong những trang văn học mạng hàng đầu, xét về mặt chất lượng nghệ thuật lẫn nội dung suốt 15 năm qua. Năm nay, Tiền Vệ cùng HRRF tổ chức Giải Thưởng Văn Chương Tự Do nhằm tôn vinh “những tác phẩm xuất sắc, vừa có giá trị cao về tính sáng tạo trong văn chương, vừa thể hiện được ý thức trách nhiệm mang tính đạo đức đối với xã hội, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến những quyền căn bản của con người”. Điều đó đã đem lại niềm khích lệ lớn cho những người viết bị ruồng rẫy, kìm hãm tại Việt Nam. Bản thân tôi là một người trẻ mới bước vào con đường viết lách. Sống trong tình trạng đất nước Việt Nam đang mất tự do, nhân quyền bị chà đạp, môi trường sống bị ô nhiễm trầm trọng, cuộc sống của đồng bào phải chịu đựng muôn vàn bất công và oan trái dưới một chế độ bạo ngược và dối trá, trí thức bị vùi dập, ngòi bút bị kiểm duyệt, tôi đã có những lúc ngã lòng định bỏ viết. Suốt mười năm qua những tác phẩm của tôi hầu như không được các tòa báo chính thống ở Việt Nam chấp nhận. Lần này tham gia Giải Thưởng Văn Chương Tự Do, tôi may mắn được nhận giải thưởng danh dự, đó là một niềm hạnh phúc lớn đối với tôi trong suốt mười năm theo đuổi con đường văn chương. Hiện nay điều tôi mong muốn lớn nhất là tôi và những người viết trẻ như tôi cùng những nhà văn lớn tuổi khác trong nước được cởi bỏ xiềng xích tâm hồn để có thể dùng tiếng nói của lương tâm mình nói lên những suy nghĩ về nỗi đớn đau bất hạnh của con người một cách công khai, mà không bị bất cứ một sự bức chế nào của nhà cầm quyền. Nhận giải thưởng danh dự này tôi chân thành cảm ơn ban giám khảo của Giải Thưởng Văn Chương Tự Do và những người đã đồng hành sáng lập nên trang văn chương Tiền Vệ để những người viết trong nước được sống đúng nghĩa với cảm xúc của tâm hồn mình. Cầu mong vạn sự may mắn và thành công sẽ đến với toàn thể ban giám khảo của Giải Thưởng Văn Chương Tự Do cùng ban biên tập Tiền Vệ và tổ chức HRRF. Chúc cho Giải Thưởng Văn Chương Tự Do ngày càng phát triển, những tác giả có tác phẩm chất lượng sẽ nhận được giải thưởng xứng đáng của cuộc thi đầy ý nghĩa này. Trân trọng cảm ơn.
|