thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Nhận định về Alejandra Pizarnik
(Hoàng Ngọc-Tuấn dịch)

 

Tôi thà hát nhạc blues trong bất cứ một quán rượu nhỏ bé đầy khói thuốc nào đó hơn là trải qua những đêm trong đời cào cấu vào ngôn ngữ như một bà điên.
Alejandra Pizarnik (từ Những ghi chép hàng ngày)

 

Trong cuộc hành trình đó -- nàng đã chết, có lẽ tự sát, ở tuổi 35 -- nàng đã thám du qua những bí mật của sự đau đớn & nỗi thống khổ tinh thần trong một tâm thức giống như Kafka, chẳng hạn, & còn giống Artaud hơn nữa. ("Điều khiến tôi kinh sợ là sự tương đồng giữa tôi và A[rtaud]. Tôi muốn nói: sự giống nhau giữa những vết thương của chúng tôi.") Sinh ra trong một gia đình mà cha mẹ là người Do-thái ở Buenos Aires, nàng sống gần trọn đời ở đó & ở Paris, theo đuổi một sự nghiệp trước tiên như một hoạ sĩ, rồi sau đó như một ký giả & dịch giả, luôn luôn là mội người làm thơ & viết văn xuôi, đương đầu với điều mà Gertrude Stein gọi là "bản chất con người & thần trí con người," nhưng, ở đây, qua một cái nhìn cực đoan. (Tác phẩm văn xuôi Quận Chúa đẫm máu [1] của nàng tập trung vào Quận Chúa Erzsebet Bathory của Hung-gia-lợi, kẻ đã tổ chức hành hạ & thảm sát hơn 600 đàn bà & thiếu nữ vào thế kỷ mười bảy.) Thi phẩm vĩ đại của nàng về sự điên loạn là trường ca Nước cốt của đá điên,[2] và những cuốn nhật ký của nàng -- tiếp tục được xuất bản sau khi nàng qua đời -- cho thấy một cảm nhận tỉnh táo về sự kết liễu: hồ sơ của một nỗ lực (thất bại) trong việc giành lấy một cuộc sống xuyên qua thi ca.

 

*

[trích nhật ký]

 

21 tháng Mười Hai, 1960, Paris. Đêm hôm qua tôi đã uống nước đến ba giờ sáng. Tôi đã say chút ít và tôi đã khóc. Tôi đã đòi tôi cho uống nước như thể tôi là mẹ của tôi. Tôi đã cho chính tôi từng ly nước với cảm giác buồn nôn.

 

14 tháng Giêng, 1961, Paris. Tôi đã nằm mộng thấy Rimbaud. / Par littérature / j'ai perdu ma vie.

 

15 tháng Tư, 1961, Paris. Đánh mất cuộc sống cho văn chương vì lỗi lầm của văn chương. Qua hành động biến chính mình thành một nhân vật văn chương trong cuộc sống thật, tôi thất bại trong ý định làm văn chương bằng cuộc sống thật, bởi cuộc sống thật không hiện hữu: nó là văn chương.

 

31 tháng Bảy, 1962, Paris. Có người đang chết khát mà không uống nước vì ý tưởng về sự hợp nhất giữa hành động uống nước và cảm giác khát không xảy đến cho y.

 

28 tháng 11, 1964, Buenos Aires. Mỗi ngày đã trôi qua đều tốt đẹp hơn là ngày sẽ đến sau nó. On est foutue.

 

Nguyên tác: “Commentary”, trong Poems for the Millennium: The University of California Book of Modern & Postmodern Poetry
[Volume Two: From Postwar to Millennium] eds. Jerome Rothenberg & Pierre Joris
(Berkeley, Calif.: University of California Press, 1998), 575.

_________________________

Ghi chú của người dịch:

[1]Quận Chúa đẫm máu: nhan đề nguyên tác là La condesa sangrienta (1971)

[2]Nước cốt của đá điên: nhan đề nguyên tác là Extracción de la piedra de la locura (1968)


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021