thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Thiếu nữ Hà Nội
Bản dịch Diễm Châu
 
S. K. KELEN (1956~)
Photo by Russell Kelen
 
 
Hà Nội thành phố bén nhạy nhất
ban đêm xe cộ rốt cuộc cũng ngừng
và một im lặng lớn của ngủ nghê
buông tỏa: một bức màn hạ xuống
do thần minh
và những bóng ma sắp khởi sự công việc
không một âm thanh nào trên nhiều cây số
ngoại trừ một tiếng ho ở mãi sâu trong một căn hộ
một tiếng chuông xe đạp lẻ loi, một từ thốt ra
từ một giấc mơ, một con chim lạc lõng ngất ngư.
Trời mờ tối trên vỉa đường
nhưng nền trời đỏ lừ với mù sương.
Lặng lẽ suốt đêm cho tới khi gà gáy
lúc mặt trời mọc ở đâu đó trên đồng lúa
ở phía sau những vùng ngoại ô đã được xây dựng lại
về mạn bắc dòng sông.
Những người ngủ
trên võng ngoài đường trỗi dậy đầu tiên
bận bịu. Mọi người sắp sửa đi làm
nơi cơ quan, trường học, xưởng thợ
hay cửa hàng ngoài phố, ngày nóng nực ồn ào hơn
với đủ mọi tiếng nói như thể ai ai cũng la thét.
Những dòng xe cộ chảy quanh co.
Đột nhiên các thiếu nữ xuất hiện, hàng chục
rồi hàng trăm cô cưỡi xe gắn máy
phanh nhè nhẹ ở chặng ngừng đèn xanh đèn đỏ đường Lý Thái Tổ
lúc này xe cộ trôi như những đợt sóng trên một mặt hồ lặng lẽ.
Người đạp xích-lô và người lao động tay chân
có thể ngừng trong giây lát, ngẫm nghĩ
khổ dịch trong ngày nóng nực cũng rất đáng
ngắm nhìn các thiếu nữ trong thành phố của họ mỗi lúc một đẹp xinh
và khá giả. Họ nhớ mình phải tử tế đối với người xa lạ
những kẻ đang ra sức so sánh những vùng kém văn minh của họ,
Có thể có niềm vui nào lớn hơn là được thấy
các thiếu nữ Hà Nội cưỡi xe gắn máy,
các chị em ở phía sau ngồi vắt chân qua một bên.
Khi xe cộ chậm lại các cô kháo chuyện,
thật hùng hổ, với các cô ngồi trên xe máy khác.
Lụa là và ny-lông nhất định là cuộc chiến
đã giành phần thắng về cho váy ngắn đồng minh với những đôi giầy ống da
lên mãi tới đầu gối hay những đôi dép trong mờ.
Các thiếu nữ Hà Nội đắm say hơn các cô người Ý 
họ hợp với hàng Gucci giả hiệu hơn nhiều
và đem lại một ý hướng dè dặt cho hàng da.
Máy điện thoại di động của họ vang lên khẩn cấp—
tia chớp giáng xuống ngọn núi thánh Hà Nội
những đám mây mưa thân hữu tụ lại.
Hãy nhấn số gọi tổ tiên—những người mẹ những người bà
là những nữ chiến binh dũng cảm nhất
mà Việt Nam đã từng thấy hằng bao thế kỷ
họ đã chiến đấu chống xâm lược và bỏ mất
chồng con, anh em, chị em.
Ai cũng mất một người thân nào đó
khi nước Mỹ vô tâm dưới chính quyền xuẩn ngốc
gửi lính tráng và máy bay oanh tạc qua.
Chiến tranh kết thúc, và vô số các cháu gái,
vô số các cháu trai đã ra đời.
Với thời gian thời buổi khó khăn đã khá hơn
đã có đủ ăn cho hầu hết mọi người.
Dân số đã vọt lên như tên lửa, như người ta nói, và
các cháu gái Hà Nội lớn lên, ăn vận thật thời trang.
Di chuyển trên xe máy họ ríu rít: những bài thơ tình
có lãng mạn hơn thành thực hơn là những bông hoa tặng,
hay chỉ rẻ hơn? lại cũng có cái dĩ vãng xấu xa của một viên
Bộ trưởng ngày trước từng là một ca sĩ bình dân ở Sài gòn—
quá xấu xa để kể tới. Các ngôi sao bóng đá của Pháp
đang kéo qua Việt Nam để giúp cải tiến môn chơi này ở địa phương
ha ha rồi cũng chẳng nên cơm cháo gì – giá địa ốc ở Hà Nội
vụt qua mức tối đa. Anh Cột chị Kèo đang khởi sự
một công cuộc kinh doanh mới, lối nấu ăn mới của Huế
cũng chả mới gì lắm, những lá số tử vi trên tờ Thể thao và Văn hóa nọ
mơ hồ tới độ gần như lúc nào cũng đúng
và bài phỏng vấn David Beckham
hầu như cũng hệt như bài tháng trước.
Để đảm bảo cho con gái có mọi thứ mà mẹ cha
đã thiếu, những hy sinh phải chịu tốn kém hơn
là đồ cúng tế dành cho tiên tổ yêu dấu—
tiền mua sắm một chiếc xe gắn máy tốt cũng khó kiếm hơn
là tiền hàng mã đốt ở ban thờ.
Các thiếu nữ Hà Nội dừng xe nơi đèn xanh đèn đỏ
những đôi bốt cao tới đầu gối những đôi dép tuyệt đẹp
tựa trên mặt đường, điện thoại di động chào đón
một công chuyện làm ăn, một căn nhà cũ cần tân trang,
một bữa ăn trưa ở Hồ Tây. Như bà nội đã nói,
‘khi chả có trái bom nào rớt xuống nhà nước
thì làm ngơ chút đỉnh “phù phiếm” cũng tốt thôi’.
Các thiếu nữ Hà Nội thật đứng đắn, học hành và lao động
tiến tới tột đỉnh nếu đó là nơi cuộc đời dẫn tới.
Và bằng phép mầu, xe gắn máy và váy ngắn
họ đã khiến thành phố trở nên thực sự mạnh mẽ.
 
 
----------------------
Ghi chú về tác giả:
STEVE K. KELEN, một nhà thơ Úc (Australia), sinh năm 1956, hiện sống ở Canberra cùng với vợ con. Ông học Triết học và Văn chương tại đại học Sydney. Lúc còn trẻ đã đoạt giải “Cuộc thi Thơ dành cho các nhà thơ Úc dưới 18” (Poetry Australia Competition for Australian poets under 18), và tính đến nay, sau tập thơ đầu tay in năm 1980, đã cho xuất bản bảy tập thơ. Từng dạy văn chương ở Hoa-kỳ, Kelen tới Hà Nội năm 1998, theo chương trinh Asialink do chính phủ Úc tài trợ qua đại học Monash. Kelen ở Hà Nội một thời gian, và đã làm nhiều thơ về Việt Nam, trong đó người ta thường nhắc tới “Khách sạn Ngàn Sao, Hà Nội” (Thousand Star Hotel, Hanoi), “Làng Dzao đỏ”, “Phật bà Quan âm”,... Thơ ông đã được xuất bản rộng rãi ở Úc châu và nhiều nơi khác trên thế giới, kể cả Việt Nam (xin xem tập Dragon Rising/Thăng Long, 1998, nxb. Thế giới, Hà Nội). Say mê Việt Nam, Kelen, sau khi rời Hà Nội, vẫn tiếp tục làm thơ về Việt Nam. Bài “Thiếu nữ Hà Nội” nằm trong tuyển tập Best Australian Poems 2004 (Thơ hay nhất Australia năm 2004) do Les Murray biên tập. Gần đây Kelen đã hoàn tất một bài thơ dài vê cuộc chiến tranh Hoa-kỳ. Và đang sửa soạn đệ trình một luận án tiến sĩ ở đại học. Các thi phẩm chính yếu, thường được nhắc tới của S. K. Kelen, gồm: To The Heart of the World’s Electricity (Vào trung tâm Điện Thế giới, 1980), Atomic Ballet (Vũ khúc nguyên tử, 1991), Dingo Sky (Trời chó rừng Úc châu, 1993), Trans-Sumatran Highway and other Poems (Xa lộ xuyên-Sumatra và những bài thơ khác, 1995), Shimmerings (Tia lấp lánh, Wollongong Five Islands Press, 2000). Tác phẩm gần nhất đã xuất bản: Goddess of Mercy (Phật bà Quan Âm, Brandl & Schlesinger, 2002).
 
“Thiếu nữ Hà Nội” đã được đăng lần đầu, với một vài “hạt sạn”, trên báo Người Hà Nội, số ra ngày 04.3.2005. (DC.)
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021