XUẤT XỨ CỦA NHỮNG BÀI THƠ

Từ lúc mới 15 tuổi cho đến nay, mỗi ngày Lee đều viết một bài thơ, có khi hai bài. Bây giờ ông đã sáu mươi bảy tuổi, về hưu, không còn làm việc với công đoàn thợ sửa máy hơi nước nữa.

Một đêm thứ Sáu nọ, rảnh rang, ông quyết định tản bộ xuống cuối đường nơi ông ở. Có một quán rượu ở đó, nơi m ỗi tháng có một buổi đọc thơ. Suốt sáu năm nay ông vẫn ao ước đến đó. Lâu nay ông không đọc một chút gì cả, nên ông không chắc là sẽ cảm thấy thích thú với những gì ông thấy ở đó.

Bên trong, có một sân khấu nhỏ nằm phía sau quầy rượu. Bốn nhà thơ thong thả lần lượt bước lên sân khấu và lầm bầm gì đó vào cái micro. Đang ngồi tại một cái bàn nhỏ trong góc phòng nhưng ông nghĩ là ông nhận ra một câu, “cuộc sống thường nhật toả ra một màu tím huyền ảo và trở thành một nhịp cầu dẫn tới chốn không tên vào ngày lãnh lương”.

Ông không thể nhớ chính xác nhưng ông nghĩ rằng ông đã từng viết y như thế.

Sau khi xem buổi đọc thơ ấy, có một ý nghĩ thoáng qua trong đầu rằng ông nên thử làm gì đó với những bài thơ của mình. Ông nên gửi vài bài để đăng, ông nghĩ ông sẽ vui thích nếu có vài bài thơ của ông được xuất bản trước khi ông qua đời. Nói cho cùng, ông là một ng ười già và phần đời còn lại đang ngắn dần cho bất cứ ai. Chứ chẳng phải xuất bản là một loại bất tử hay sao? Ha! Chỉ nghĩ vậy đã thấy sướng.

Bất tử trong những tạp chí nhỏ, rẻ tiền, và chỉ có chừng mười lăm người đọc ư.

Thế nhưng, ý nghĩ đã nảy ra, và ông biết chắc là cuối cùng ông cũng sẽ làm điều đó.

Trên đường rời quán rượu, một trong những nhà thơ vẫn còn loanh quanh ở đó. Hắn đang chất mấy cái hộp lên chiếc xe chở hàng của hắn. Lee vẫy tay chào khi hắn đi ngang qua, hắn ra dấu bảo ông tới gần và trao cho ông một món quà. Một bản copy của một tạp chí đóng bằng tay.

“Có nhiều bài viết giá trị trong đó, đọc cho biết.”

Lee cảm ơn hắn và bước ngược lên đồi.

Vài tuần sau, Lee mở cuốn tạp chí ra và lật đi lật lại. Ông không biết tên tuổi của một nhà thơ nào trong đó cả, nói cho cùng, Lee biết gì về những bài thơ đã được đăng? Hoàn toàn không. Ông có thể làm thơ suốt cả cuộc đời nhưng chưa bao giờ mưu cầu chuyện đăng bài cả. Robert Frost chẳng hề có mặt trong cuốn tạp chí đó. Đó là nhà thơ duy nhất mà ông được biết. Có lẽ ông cũng có biết Walt Whitman nữa.

Khi ông lật đến giữa cuốn tạp chí, tim ông ngừng đập. Có một bài thơ rất quen thuộc. Bài thơ viết về một người đàn ông ném những viên sỏi trên mặt hồ nước mà những viên sỏi cứ nhảy trên mặt hồ rồi bay lên bầu trời làm cho mặt trăng mất thăng bằng xoay nhào xuống trái đất, nghiền nát hắn.

Đó là bài thơ của ông. Không một chút nghi ngờ trong đầu. Lee là tác giả của bài thơ.

Ông đi vào phòng của mình trong một trạng thái sững sờ và kéo thùng dùng để đựng sữa xuống, trong đó đầy những cuốn sổ tay. Ông biết chính xác bài thơ nằm ở đâu. Chính xác cuốn sổ tay nào. Ông mở cuốn sổ tay cũ và lật tới ngay trang viết dính đầy những vết cà-phê từ lâu đó. Bài thơ có nhan đề “Những viên sỏi nhảy nhót” mà ông đã viết vào năm 1982, 30 năm về trước.

Bằng cách nào đó, nhà thơ trong tạp chí đã đạo thơ của ông. Có lẽ ai đó vô phòng ông và bằng cách nào đó, lục lọi hết những cuốn sổ tay của ông? Thật là điên rồ nhưng đó là cách duy nhất để điều đó có thể xảy ra.

Có thể là một sự trùng hợp ngẫu nhiên.

Càng lật cuốn tạp chí, ông càng phát hiện thêm những bài thơ mà ông nhận ra là của chính ông. Gần như một nửa số bài thơ là của ông, có bài ông làm đã từ lâu, có bài ông mới làm gần đây. Tạp chí ghi mỗi bài thơ trong đó được sáng tác bởi một nhà thơ khác nhau.

Từng hàng một. Không khác gì cả.

Ông trở lại quán rượu và hỏi người phục vụ về buổi đọc thơ và những nhà thơ đã có mặt ở đó. Người phục vụ trả lời là anh ta không biết gì cả. Lee trở lại vào buổi đọc thơ tiếp theo, ngồi ngay hàng ghế đầu và lắng nghe một cách chăm chú. Không ai đọc thơ của ông nữa, nhưng dường như tất cả bọn họ đều có một cái nhìn đáng ngờ trong mắt họ. Họ nói thì thầm, có vẻ như sợ hãi khi thấy ông có mặt trong hàng khán giả. Lee đảo mắt tìm gã đàn ông đã tặng ông cuốn tạp chí đầy những bài thơ của ông, nhưng ông không thấy hắn đâu cả.

Lee đến tiệm sách trong trung tâm buôn bán của địa phương. Ông tìm thấy một số đặc san thơ khá phổ biến, xuất bản trên toàn quốc, những tạp chí thơ và các tuyển tập được quảng bá trên toàn quốc được xuất bản bởi những trường đại học hàng đầu của quốc gia.

Những bài thơ của ông cũng có in trong đó.

Chúng chiếm gần như 75 phần trăm số lượng bài trong mỗi cuốn. Lật cuốn nào ra, ông cũng thấy thơ của ông trong đó.

Nỗi khiếp hãi dâng trào gần như làm cho ông kiệt sức. Thật là thảm hại đến nỗi ông đã đứng đó hơn một giờ đồng hồ, cúi đầu nhìn sững xuống hai bàn chân mình, cho tới khi một trong những người làm việc ở tiệm sách đến hỏi rằng ông có vấn đề gì không.

“Tôi không được khoẻ.” Lee trả lời.

Ông về nhà và nghĩ ngợi về chuyện đó. Ông đã mất trí chăng?

Có lẽ ông nên đi gặp bác sĩ. Để trao đổi về những chuyện này – những ảo giác này. Ông khiếp đảm khi nghĩ tới điều đó. Rằng ông phải đi gặp bác sĩ tâm thần. Họ sẽ nhốt ông vô viện tâm thần? Họ sẽ châm điện ông? Họ có còn áp dụng liệu pháp đó không?

Cả buổi chiều, ông suy đi tính lại là không biết có nên tìm đến sự giúp đỡ của bác sĩ hay không. Dù vậy, một trong những việc ông đã làm là dời tất cả các sổ tay của ông từ trên tủ xuống cái két sắt chống hoả hoạn dưới tầng hầm.

Lee không viết nữa. Từ lúc ông 15 tuổi tới bây giờ, đây là ngày đầu tiên ông không viết, cả ngày ông không làm một bài thơ nào cả. Đó là một ngày hết sức lạ lùng.

Một ngày nữa trôi qua. Rồi một ngày khác.

Lee bắt đầu cảm thấy nhẹ nhõm hơn.

Cả tuần đó ông không một bài thơ nào được phác thảo nguệch ngoạc trong cuốn sổ tay thơ của ông.

Có lẽ như vậy thì tốt hơn.

Thế rồi, vào lúc nửa đêm, nhiều kẻ lạ mang mặt nạ xông vào nhà ông và lôi ông vào bóng đêm. Họ nhét một miếng giẻ rách vào miệng ông và trùm một cái bao lên đầu ông. Ông bị quăng lên một chiếc xe chở hàng, và chiếc xe lao vút lên đồi.

Khi chiếc xe hàng dừng lại và cái bao được tháo ra, Lee đã được mặt đối mặt với ho.

Đó là những nhà thơ.