thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Ai sẽ gục trước
Bản dịch Hoàng Ngọc Biên
 
 
Raymond Federman (sinh năm 1928, hiện sống tại Hoa Kỳ) là tiểu thuyết gia, kịch tác gia, nhà thơ, phê bình gia và dịch giả. Từng là giáo sư và trưởng khoa văn chương của nhiều viện đại học, tác giả của rất nhiều tác phẩm nổi tiếng, và từng đoạt nhiều giải thưởng văn học lớn, Federman là một khuôn mặt quan trọng của văn chương hậu hiện đại.
 
 

AI SẼ GỤC TRƯỚC

[một vở kịch ý niệm dưới hình thức một bài thơ]
 
 
tình thế
 
hai người bạn quyết định không bao giờ
nói chuyện với nhau nữa
 
họ cảm thấy tình cảm
và sự kính trọng giữa hai bên
đang dần dà teo mất với từng chữ
qua lại giữa họ
 
tình thế bi đát
một vở kịch cho hai diễn viên
và hai loa phóng thanh
 
tiếng nói trên loa phóng thanh
là tiếng nói của hai diễn viên
 
sân khấu lúc đầu tối
ánh sáng dần dần hiện ra
hai người bạn ngồi
đối diện nhau
người bên trái người bên phải sân khấu
 
loa phóng thanh nằm trên đầu
mỗi người bạn
 
loa bên trái nói tại sao
người bạn bên trái sẽ không gục trước
 
loa bên phải nói tại sao
nó nghĩ
người bạn bên phải sẽ không gục
trước
 
và tiếp tục như thế
 
trong khi các loa phóng thanh nói
hai người bạn ngồi phản ứng
bằng điệu bộ của thân người và mặt
với những gì cái loa
trên đầu mỗi người nói
 
giọng nói trên các loa phóng thanh
lớn dần ngày càng lúc càng lý sự hơn
hung hăng hơn cơn giận bốc lên
theo tiến triển của vở kịch
 
lý lẽ chuyển qua một cuộc tranh cãi
một vụ xử án một cuộc thi đua
những giọng nói khuyến khích hai người bạn
cương quyết giữ im lặng
 
loa phóng thanh bên trái
bảo rằng lý do khiến
người bạn bên trái sẽ không gục
là bởi hắn là một nhà thơ
và các nhà thơ đều biết
im lặng và cô đơn
 
loa phóng thanh bên phải vặn lại
rằng người bạn bên phải là một diễn viên
và các diễn viên đều biết cách làm sao để
khỏi gục trong khi diễn một vở kịch
 
loa phóng thanh T
bảo rằng người bạn T
sẽ không gục trước
bởi vì ngày xưa
trong cuộc đại chiến
hắn bị tra tấn
hắn bị tra tấn bởi vì
hắn biết một chuyện gì đó
một chuyện gì rất bí mật
một chuyện không thể nói ra
kẻ thù tra tấn hắn
nhưng hắn không nói
hắn từ chối nói
 
 
 
hết tuần này qua tuần khác
hắn cứ giữ im lặng trong khi bị tra tấn
và im lặng với hắn trở thành
cái ngược lại với tra tấn
bởi thế nên người bạn T sẽ không gục trước
 
loa phóng thanh P
phản công bằng cách nói
rằng bất cứ ai
trong tình thế của người bạn T
cũng sẽ tìm thấy
can đảm để không
gục điều này là tự nhiên
là dễ là bình thường
khi con người bị
tra tấn đây là qui định
 
người bạn P còn can đảm nhiều
hơn thế khi gặp một chuyện
còn gian khổ nhiều hơn thế
và hồi ấy hắn mới có bảy tuổi
cái ngày cha hắn đánh hắn
với cái thắt lưng của ổng
quất lên người hắn
với cái thắt lưng bằng da
và cả với cái khóa thắt lưng
và ngày hôm ấy người bạn P đã tự
thề với mình trong cơn đau đớn
là hắn sẽ không nói chuyện
với cha hắn nguyên một tháng
và nguyên một tháng người bạn P
không hề nói một lời nào với cha hắn
chỉ có một số ít người có thể tìm thấy
can đảm thuộc loại đó
số ít may mắn đấy nhé
và hồi ấy hắn mới chỉ có bảy tuổi
 
và tiếp tục như thê cứ tiếp tục như thế
 
vở kịch càng tiến triển thì dần dần
càng hiển nhiên là hai người bạn
im lặng mỗi lúc càng gia tăng căng thẳng
nóng nảy bị tra tấn trong thân thể và đầu óc
 
đột nhiên
khi các loa phóng thanh
tiếp tục lý sự
thì hai người bạn
thét lên một tiếng
cùng một lúc
với nhau
 
xin anh hãy nói cái gì đi
hãy nói cái gì đi
ta hết chịu nổi rồi
 
xin anh hãy nói cái gì đi
hãy nói cái gì đi
ta hết chịu nổi rồi
 
hai tiếng thét nghe càng lớn hơn
khi sân khấu tối dần
 
không có tiếng vỗ tay
không có gọi diễn viên ra chào
 
                               1996
 
--------------- 
* Nguyên tác tiếng Anh: "Who Will Crack First". 
 

Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021