thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những suy tưởng rối bù [kỳ XX]
(Diễm Châu dịch)

 

 

Hãy hú lên! Các người sẽ thấy mình trẻ hơn

vài triệu năm.

 

*

 

Từ khi mà con người đứng trên

hai cẳng sau, y không sao tìm lại được

sự thăng bằng.

 

*

 

Một người tuẫn giáo thật, ấy là ai kia bị người ta

khước từ cả danh hiệu ấy.

 

*

 

Ở xứ mù, cả đến người chột

rốt cuộc cũng hóa mù.

 

*

 

Trào phúng đôi khi phải xây dựng lại những gì mà

phép cảm kích* đã hủy hoại.

------------------

(* le pathos).

 

*

 

Sự thiếu vắng những ảo tưởng có được ghi vào

cột "thải-phương" *?

----------------------------

(* crédit: ‘tiền có trong trương mục ngân hàng’;

còn có nghĩa: ‘uy tín...’).

 

*

 

Đôi khi cho một giải thưởng dễ hơn là

cho rằng người có lý.

 

*

 

Đừng đòi hỏi cuộc đời điều không thể được? Tại sao

không? Là vì khả năng của nó có giới hạn...

 

*

 

Sự lớn lao vĩ đại đôi khi được đo bằng khoảng cách

phân cách chúng ta với tội ác.

 

*

 

Những kẻ ăn thịt người ưa những kẻ không có gì hết

trong bụng.

 

*

 

Những kẻ có thể ra lệnh bằng cử chỉ

không bắt buộc phải có nhiều điều để nói.

 

*

 

Cả đến cái từ đã mất chức năng* đôi khi

vẫn tiếp tục giữ chức vụ ** của nó.

----------------------------------------

(* fonction; ** poste – ‘nhiệm sở, vị trí’).

 

*

 

Tháng ngày của chúng ta cũng bị các nhà thống kê đếm kể.

 

*

 

Sự thật rốt cuộc bao giờ cũng xuyên qua.

Chính bởi thế mà nó không ngừng tự chuốt nhọn.

 

*

 

Đôi khi sự trừng phạt kéo theo sự có tội.

 

*

 

Kẻ đã xa rời con đường địa ngục

sẽ không hãi sợ vì lời cảnh cáo này:

"Đường không dẫn tới đâu hết!"

 

*

 

Ông ta đã có một cuộc đời đầy màu sắc tươi sáng. Ông ta

đã thay đổi nhiều ngọn cờ.

 

*

 

Khốn thay khi đầu của kẻ mà người ta hoan hô

lại nằm trong tay của những kẻ

hoan hô.

 

*

 

Có những bối cảnh sân khấu không dung thứ

cho cái gì hết ở trước chúng.

 

*

 

Cả đến những kẻ khuấy rầy chúng ta cũng quan trọng

đối với chúng ta.

 

[còn tiếp nhiều kỳ]

 

Đã đăng:

Những suy tưởng rối bù [kỳ I]

Những suy tưởng rối bù [kỳ II]

Những suy tưởng rối bù [kỳ III]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ V]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ X]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIX]

 

----------------------------

Ghi chú của người dịch:

STANISŁAW JERZY LEC [đọc như Letz] là một nhà thơ Ba-lan, tác giả khoảng hai ngàn câu "cách ngôn". Ông sinh năm 1909 tại Lwów, ở Galicie, trong một gia đình Do-thái. Sau khi học luật và ngữ ngôn học Ba-lan, ông khởi nghiệp nhà báo và nhà thơ ở Vac-xa-va. Bị bắt nhốt trong trại tập trung của Đức quốc xã từ 1941 tới 1943, ông đã vượt thoát và gia nhập hàng ngũ quân kháng chiến.

Từ 1946 tới 1950, ông làm tùy viên báo chí cho Phái bộ chính trị Ba-lan ở Vienne. Và bắt đầu viết những câu “cách ngôn”.

Những câu “cách ngôn” này xuất hiện từ 1954 trên các tạp chí văn nghệ Ba-lan và, vào năm 1957, dưới hình thức ‘xã luận’, hết sức thành công cả ở trong lẫn ngoài nước, đặc biệt là ở Đức. Trong bản Pháp văn, người ta đã có nhận xét về những câu ấy như ".. sự cô đọng có tính cách xói mòn cao độ, chống lại sự man dã đen và đỏ của thời đại, chống lại sự tầm thường quá ồn ào của những kẻ tiếm đoạt quyền bính và ngôn ngữ, chống lại sự hèn nhát và ích kỷ chung của con người..."

Stanisław Jerzy Lec mất năm 1966.

 

Bản dịch dựa theo bản Pháp văn của André và Zofia Kozimor, do nhà xuất bản NOIR SUR BLANC in tại Lausanne vào tháng 10-1991, với nhiều minh họa của Roland Topor và lời đề tựa của Claude Roy.


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021