A, giá như chúng ta có được số thính giả cũng bằng

những lỗ tai đang lắng nghe ở ngoài cửa nhà chúng ta!

*

Nếu anh thèm đến chảy nước miếng thì đừng lo

tìm hiểu nước ấy có uống được hay không.

*

Có những kẻ đòi tôi phải nói:

"Thế giới này xinh đẹp!" Vậy mà chính họ, nói chung,

lại là những kẻ làm tôi ghê tởm nó.

*

Những dấu vết của nhiều tội ác dẫn tới

tương lai.

*

Một nền văn chương của những sự kiện có thật ư?

Nhưng có những sự kiện đó lại không mong muốn nó.

*

Cần phải lột trần con người

và không vì thế mà phơi bầy áo quần dơ của hắn.

*

Từ cửa miệng của những người không có răng

có nhiều điều thoát ra dễ dàng hơn.

*

Khi đọc ở bên trong chính bản thân thì khó mà thấy được

sự mù chữ của chính mình.

*

Sự thẳng thắn của con người không phải là con đường

ngắn nhất để tới đích.

*

Hiệu quả của áp bức tùy thuộc ở bản lĩnh,

có những người trở thành nhỏ hơn,

lại có những người lớn hơn.

*

Đừng bao giờ sa ngã trước tuyệt vọng:

nó không biết giữ lời hứa.

*

Tính nhỏ mọn không bao giờ bị mặc cảm

hèn kém.

*

Chỉ có chú hề là có thể rung động

mà không hề hấn gì: đám chuông nhỏ của chú lúc đó

bắt đầu khua vang.

*

Ấy là một kẻ táo bạo: hắn ăn trong lòng bàn tay

bạo chúa.

*

Những thời đại lớn có thể chứa đựng một

khối lượng đáng kể những người nhỏ.

*

Cơm bánh làm há miệng hết mọi người.

*

Khởi sự là Ngôn từ.

Im lặng chỉ tới sau.

*

Sự tố giác: Ecce homo!

-------------------------------

(*Tiếng La-tinh: ‘Đây là người!’)

*

Khi nào phát sinh sự bi quan?

Khi hai thứ lạc quan khác biệt gặp nhau.

*

Chỉ một bước trật đường là mi trở thành mục tiêu

(nhắm bắn) của người khác.

Đã đăng:

Những suy tưởng rối bù [kỳ I]

Những suy tưởng rối bù [kỳ II]

Những suy tưởng rối bù [kỳ III]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ V]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ X]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XX]

----------------------------

Ghi chú của người dịch:

STANISŁAW JERZY LEC [đọc như Letz] là một nhà thơ Ba-lan, tác giả khoảng hai ngàn câu "cách ngôn". Ông sinh năm 1909 tại Lwów, ở Galicie, trong một gia đình Do-thái. Sau khi học luật và ngữ ngôn học Ba-lan, ông khởi nghiệp nhà báo và nhà thơ ở Vac-xa-va. Bị bắt nhốt trong trại tập trung của Đức quốc xã từ 1941 tới 1943, ông đã vượt thoát và gia nhập hàng ngũ quân kháng chiến.

Từ 1946 tới 1950, ông làm tùy viên báo chí cho Phái bộ chính trị Ba-lan ở Vienne. Và bắt đầu viết những câu “cách ngôn”.

Những câu “cách ngôn” này xuất hiện từ 1954 trên các tạp chí văn nghệ Ba-lan và, vào năm 1957, dưới hình thức ‘xã luận’, hết sức thành công cả ở trong lẫn ngoài nước, đặc biệt là ở Đức. Trong bản Pháp văn, người ta đã có nhận xét về những câu ấy như ".. sự cô đọng có tính cách xói mòn cao độ, chống lại sự man dã đen và đỏ của thời đại, chống lại sự tầm thường quá ồn ào của những kẻ tiếm đoạt quyền bính và ngôn ngữ, chống lại sự hèn nhát và ích kỷ chung của con người..."

Stanisław Jerzy Lec mất năm 1966.

Bản dịch dựa theo bản Pháp văn của André và Zofia Kozimor, do nhà xuất bản NOIR SUR BLANC in tại Lausanne vào tháng 10-1991, với nhiều minh họa của Roland Topor và lời đề tựa của Claude Roy.