thơ | truyện / tuỳ bút | phỏng vấn | tiểu thuyết | tiểu luận / nhận định | thư toà soạn | tư tưởng | kịch bản văn học | ý kiến độc giả | sổ tay | thảo luận | ký sự / tường thuật | tư liệu / biên khảo | thông báo |
văn học
Những suy tưởng rối bù [kỳ XXIII]
Bản dịch Diễm Châu

 

Đừng độc ác! đừng khiến cuộc đời trở nên êm ái

đối với những kẻ thích tự làm khổ mình.*

(* masochistes).

 

*

 

Những tội ác không được hình pháp học dự phòng

có đáng kết án hay không?

 

*

 

"Tôi tránh mọi người!" một người bạn của họ tuyên bố.

"Để khỏi làm điều xấu cho họ."

 

*

 

Cỗ chuông mà hắn tự treo cổ lên quá nặng

không thể vang động để loan báo hắn đã chết.

 

*

 

Có những con ngựa vằn có lẽ sẽ chấp nhận bị giam cầm

để được coi như một con ngựa trắng.

 

*

 

Ở những xứ mà người ta không cảm thấy được an toàn

trong nhà tù, người ta cũng không cảm thấy được an toàn

trong tự do.

 

*

 

"Ta là thi sĩ của ngày mai!", y tuyên bố. Và tôi

đáp lời, "Chúng ta sẽ nói lại chuyện đó vào ngày mốt!"

 

*

 

Sự khôn ngoan hẳn là có dồi dào, chan chứa;

thật vậy, có ai dùng tới nó đâu?

 

*

 

Tôi không thể hiểu được các nhà triết lý,

những kẻ ưa chặt tóc ra làm tư

trên những mái đầu sống động của người khác, và,

thêm nữa, với một lưỡi rìu.

 

*

 

Phỉnh phờ biết bao những nhà trào phúng chế giễu

những tính tốt của một dân tộc mà dân tộc này

không có!

 

*

 

Đầu não của con người càng ngày càng

thêm nặng. Tôi rùng mình vì điều đó: sự cân bằng thẳng

đứng mà nó vẫn tự hào rồi sẽ ra sao?

 

*

 

Một lá thư vô danh chỉ có thể chấp nhận được khi mà

tác giả của nó thật sự không là ai hết.

 

*

 

Có thứ hạnh phúc nào trong một Quốc gia

có thể cho phép mình biến một nửa dân số

thành công an, và chịu phí tổn để duy trì

nửa kia trong các nhà tù!

 

*

 

Một thời đại không có lấy một luồng gió

thời hơi thở xông ra thật khủng khiếp.

 

*

 

Không hề có ngõ cụt nào ở nơi mà người ta có thể

bước lui.

 

*

 

Cuộc sống đã quá nặng nề để người ta gán thêm cho

sức nặng!

 

*

 

"Hãy ngẩng đầu lên!",

người lý hình nói khi tròng cái nút thòng lọng

 

*

 

Cái gót Achille* thường ẩn trong

một chiếc giày ống của bạo chúa.

------------------------

(* nơi duy nhất có thể bị tổn thương).

 

*

 

Khi các công dân run rẩy,

nền tảng của Nhà nước có thể rạn nứt.

 

*

 

Cuộc đời của một người đôi khi chấm dứt bằng

cái chết của một người khác.

 

[còn tiếp nhiều kỳ]

 

Đã đăng:

Những suy tưởng rối bù [kỳ I]

Những suy tưởng rối bù [kỳ II]

Những suy tưởng rối bù [kỳ III]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ V]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ VIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ IX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ X]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XV]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XVIII]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XIX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XX]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXI]

Những suy tưởng rối bù [kỳ XXII]

 

----------------------------

Ghi chú của người dịch:

STANISŁAW JERZY LEC [đọc như Letz] là một nhà thơ Ba-lan, tác giả khoảng hai ngàn câu "cách ngôn". Ông sinh năm 1909 tại Lwów, ở Galicie, trong một gia đình Do-thái. Sau khi học luật và ngữ ngôn học Ba-lan, ông khởi nghiệp nhà báo và nhà thơ ở Vac-xa-va. Bị bắt nhốt trong trại tập trung của Đức quốc xã từ 1941 tới 1943, ông đã vượt thoát và gia nhập hàng ngũ quân kháng chiến.

Từ 1946 tới 1950, ông làm tùy viên báo chí cho Phái bộ chính trị Ba-lan ở Vienne. Và bắt đầu viết những câu “cách ngôn”.

Những câu “cách ngôn” này xuất hiện từ 1954 trên các tạp chí văn nghệ Ba-lan và, vào năm 1957, dưới hình thức ‘xã luận’, hết sức thành công cả ở trong lẫn ngoài nước, đặc biệt là ở Đức. Trong bản Pháp văn, người ta đã có nhận xét về những câu ấy như ".. sự cô đọng có tính cách xói mòn cao độ, chống lại sự man dã đen và đỏ của thời đại, chống lại sự tầm thường quá ồn ào của những kẻ tiếm đoạt quyền bính và ngôn ngữ, chống lại sự hèn nhát và ích kỷ chung của con người..."

Stanisław Jerzy Lec mất năm 1966.

 

Bản dịch dựa theo bản Pháp văn của André và Zofia Kozimor, do nhà xuất bản NOIR SUR BLANC in tại Lausanne vào tháng 10-1991, với nhiều minh họa của Roland Topor và lời đề tựa của Claude Roy.


Các hoạ phẩm sử dụng trên trang này được sự cho phép của các hoạ sĩ đã tham gia trên trang Tiền Vệ

Bản quyền Tiền Vệ © 2002 - 2021