Một cơn nắng. Một cơn mưa. Và bầu trời.

Quán cà phê. Dana Porter. Đám lá vàng bị gió thổi tung về bốn phía. Borges. Những trang sách. Descartes, Leibniz, Spinoza, Berkeley. Những cái tên. Thế kỷ mười bảy đã tàn lụi và bị lãng quên bởi chính những kẻ tạo tác ra nó. Nỗi nhớ - là một điều hư ảo.

Oblivion.

Thời gian là gì? Từ mỗi câu thơ, tôi chờ đợi. Có thể tôi đợi em. Có thể tôi đợi một điều gì không bằng cách nào tiên đoán được.

The door to suicide is open, but theologians assert that, in the subsequent shadows of the other kingdom, there will I be, waiting for myself. [1]

Ngày mười bảy tháng mười. Hay tôi nhầm. Ngày mười bảy tháng mười tồn tại? Hay không tồn tại? Ở đây và ở đó, tôi đã kiếm tìm, hoặc chờ đợi, hoặc tạo dựng, hoặc phá đổ. Đến và đi là hai khái niệm, dựa trên thời gian, về cùng một sự việc.

Thưa rằng ly biệt mai sau

Là trùng ngộ giữa hương màu Nguyên Xuân.[2]

Ở Waterloo, hay ở Buenos Aires, hay ở Saigon, hay ở Huế, trên những con đường, ta đã gặp, hay chưa gặp, một ai đó đang thở những hơi thở mùa thu, và đôi mắt đã bắt đầu không thể nhìn thấy màu da trời nữa rồi.

Mùa thu là gì? Đám lá vàng khô xoáy trong ngọn gió. Những nóc nhà, những bức tường xám. Đám mưa phùn ảm đạm chờ chực đâu đó phía sau hàng cây ven đường. Và cơn nắng ập đến, lấp lánh, rồi nhanh chóng biến mất, như thể có tay họa sĩ vô hình vừa phết một gam màu tươi lên canvas (để giữ một lời hứa không thể thực hiện được), nhưng ngay lập tức bị chối từ bởi Thượng Đế. Only the gods can make promises, for they are deathless. [3]

Tôi đã trải qua hơn hai mươi mùa thu. Điều kì lạ và rất khó lý giải, là mỗi mùa thu, bản chất, đều giống nhau, nhưng chúng chẳng bao giờ trở nên nhàm chán, như thể chúng tự làm mới, hoặc chúng ta đã lãng quên một cách tuyệt đối và trọn vẹn những cảm xúc cũ. Cũng có thể, thời gian hiện hữu, trong một số trường hợp, ngoài khả năng nắm bắt của lý trí hạn chế. Oblivion - niềm lãng quên của một buổi chiều.

Mùa thu của Văn Cao. Có một mùa đào dòng ngày tháng chưa tàn qua một lần. [4] Tôi sinh ra vào mùa thu. Văn Cao đã nói thế, và có lẽ, ở vị trí một người nhạc sĩ lãng mạn, ông không khỏi cảm ơn đấng tạo hóa về điều này. Ngẫu nhiên. Có lẽ. Hoặc không. Tất cả đã được sắp đặt, và nằm ngoài, hoàn toàn, dự phần của một con người. Pass our oblivion they will live on, familiar, blind, not knowing we have gone.[5] Tôi đã viết, đâu đó, về những bông hoa ngâu, những giọt mưa, và những câu hát, hẹn hò gặp nhau trước sân nhà,[6] có lẽ, chính gã cũng hiểu rất rõ điều này.

Một buổi chiều. Trong khoảnh khắc quì bên dưới cầu vồng và thốt lên những vần thơ bất tuyệt về những tấm gương soi, những lời xưng tụng bóng tối, những mê lộ, hay chỉ lưỡi gươm của Don Quixote, lưỡi gươm vấy máu kẻ thù của trí tưởng tượng phù phiếm, linh hồn người nghệ sĩ đạt thấu (như cách mà tôi nhận biết ở một nơi khác trên trái đất này, mặt trời đang mọc), rằng gã không tồn tại trong bất kì một vũ trụ nào mà những lý thuyết siêu hình học đã minh triết.

Amazingly, I am too the memory of a sword

and of a solitary, falling sun,

turning itself into gold,

then gray,

then nothing.[7]

_________________________

[1]"The Watcher" – The Gold of The Tigers, selected later poems, Jorge Luis Borges, translated by Alastair Reid, E.P. Dutton & Co., Inc., New York.

[2]"Chào Nguyên Xuân" - Mưa Nguồn, Bùi Giáng.

[3]"The Unending Gift" – In Praise of Darkness, Jorge Luis Borges, translated by Norman Thomas di Giovanni, E.P. Dutton & Co., Inc., New York.

[4]"Thiên Thai" - Văn Cao.

[5]"Plain Things" – In Praise of Darkness, Jorge Luis Borges, translated by Norman Thomas di Giovanni, E.P. Dutton & Co., Inc., New York.

[6]"Bốn Mùa Thay Lá" - Trịnh Công Sơn

[7]"I" – The Gold of The Tigers, selected later poems, Jorge Luis Borges, translated by Alastair Reid, E.P. Dutton & Co., Inc., New York.